Gisteren waren wij, mijn zoon van 13, dochter van 11 en ikzelf, getuige van een dodelijk klimongeluk … bijna. Ik wil deze ervaring delen omdat het zo duidelijk illustreerde hoe belangrijk het is om het gevaar te respecteren in de verschillende sporten die we zo graag beoefenen. Want als we dat niet doen, … de les van gisteren had een heel dure les kunnen zijn.
We waren in een klimhal bij ons in de buurt, waar mijn zoon een aantal maanden geleden is begonnen met klimmen en het enorm naar zijn zin heeft. Het is zo gaaf om te zien, hoe hij steeds verder komt, beter wordt. Met zijn 13 jaar oude magere, taaie sterke lichaam klimt hij al routes die ik nooit heb kunnen beklimmen, en waarschijnlijk nooit zal kunnen doen. Gisteren kwam zijn kleine zusje ook mee om het uit te proberen en heeft genoten. Zij miste gelukkig het incident wat de aanleiding is voor deze post.
“Op de een of andere manier had hij geen touw meer en stond hij in feite free-solo op de muur. Maar niet vrijwillig. “
Terwijl zij aan een route bezig was, hoorden we ineens haarde, enigszins paniekerig geroep achter ons. Het was duidelijk dat er iets ernstigs aan de hand was. Ik was mijn dochter aan het zekeren, met mijn zoon naast me die zijn zusje aan het aanmoedigen was. Hield een goed oog op mijn dochter keek ik voorzichtig naar wat er gebeurde. We merkten dat er iets heel erg mis was op een muur achter ons. Op ongeveer 12 meter hoogte was er een oudere en vrij ervaren klimmer (we wisten wie hij was) zonder een touw. Op de een of andere manier had hij geen touw meer en stond hij in feite free-solo op de muur. Maar niet vrijwillig.
Daar stond hij, net voorbij een overhang, gelukkig redelijk stabiel met goede grepen voorhanden, in een goed driehoeks positie. 80 paar ogen, jong en oud waren op hem gericht. De zaal werd griezelig stil. Het team in de zaal handelde heel snel en heel adequate; een valmat werd geplaatst, maar vooral een jonge klimmer (die op junior nationale kampioenschappen klimt) deed een gordel aan, pakte een extra carabiner mee, en vloog gewoon de muur op, ondanks dat hij op zijn sokken klom, hij had geen tijd verspild aan het aantrekken van klimschoenen. Serieus indrukwekkend klimmen was dat, vooral omdat er twee overhang secties die hij moest klimmen. Binnen een minuut stond hij op gelijke hoogte met de gestrande klimmer, klikte hem vast aan zijn eigen gordel. Een tweede klimmer op een ander touw sloot bij hen aan ondersteunde de twee. Alle drie kwamen ze uiteindelijk veilig naar beneden.
“Een van de basisregels van het klimmen is dat je aandacht besteedt aan je veiligheid en dat jij en je klimmaatje elkaar altijd checken.”
Terwijl alles gebeurde, zei ik tegen mijn zoon dat als de man viel, hij moest wegkijken. Ik kon de gedachte niet verdragen dat hij en alle jonge kinderen in de hal zoiets zouden moeten zien. Misschien komt dat wel erg ongevoelig over richting de klimmer zelf, die eigenlijk in levensgevaar verkeerde, en ik was ook oprecht bezorgd voor hem. Maar er waren zoveel mensen en kinderen aanwezig die ook zwaar getraumatiseerd hadden kunnen zijn, was het misgegaan. En ook ging door mijn hoofd: hoe dan? Hoe kan hij daar zonder touw staan?
Later hoorden we dat hij het touw door de lussen van zijn harnas had gedaan, maar de knoop helemaal niet had gelegd, waarschijnlijk omdat hij was afgeleid; zijn klimmaatje had hem niet gecontroleerd. Eenmaal op de muur, toen het touw losliet, beseften ze hun fouten.
Ik besefte dat ik echt een beetje (onredelijk misschien) boos was op deze man; hoe kon hij dat doen, hij en zijn maatje. Hoe kon dat gebeuren? Een van de meest elementaire regels van het klimmen is dat je aandacht besteedt aan je veiligheid en dat jij en je klimmaatje elkaar altijd checken. Met al zijn ervaring en vaardigheidsniveau (hij is een goede klimmer) werd deze basisregel genegeerd. Hij bracht zichzelf en anderen fysiek en emotioneel in gevaar.
– In de geest van volledige openheid: Ik heb niet de gelegenheid gehad om persoonlijk met de betrokken klimmer te praten. Dus de nuance van zijn inzichten ontbreekt in dit artikel. Als ik deze kans wel heb, kan het zijn dat ik mezelf zal moeten corrigeren. Als dat het geval is biedt ik bij voorbaat mijn excuses aan. –
“Voor mij was het een fundamenteel gebrek aan respect of in het gunstigste geval van begrip voor de sport die hij beoefende en de gevaren die eraan verbonden zijn.”
Dus waarom de boosheid? Ik heb hier lang over nagedacht en kwam tot de conclusie dat het vooral was dat hij het gevaar niet had gerespecteerd. Uit onvoorzichtigheid of arrogantie, dat weet ik het niet. Voor mij was het een fundamenteel gebrek aan respect of in het gunstigste geval een gebrek aan begrip voor de sport die hij beoefende en de gevaren die eraan verbonden zijn.
Een deel van wat outdoor en action sports zo ontzettend gaaf maakt, is het gevoel dat het ons geeft, de adrenaline die ons lichaam produceert om te kunnen omgaan met de fysieke en emotionele eisen van wat we doen; of je nu je met je mountainbike door de bomen slingert op rotsachtige paden, een helling afdendert, een ijzige en steile couloir probeert te overwinnen, of het gevaar voelt tijdens die laatste klim naar de bergtop. Allemaal omstandigheden waar je op het randje navigeert. Waar je iets doet wat inherent gevaren met zich mee brengt.
En dat is dus ook bij het klimmen in een klimhal, waar de omstandigheden eigenlijk extreem gecontroleerd zijn en je misschien te gemakkelijk de focus en bewustzijn laat verslappen.
“Ik ben geen religieus aangelegd persoon, maar misschien moet je deze basis procedures wel als een ritueel beschouwen,”
Voor mij was het een les om altijd, altijd bewust te zijn van wat ik doe, en stil te staan om de basis veiligheids procedures, noem het maar rituelen, te doorlopen. Dat kan eenvoudig weg zijn dat je je helm goed op zet en je wielen controleert voordat je een trail op gaat, een weer/lawinebericht controleert en een lawineset meeneemt als je echt off-piste gaat, of in dit geval je touw en knopen te controleert en ervoor zorgt dat je buddy jou ook checkt, altijd.
Ik ben geen religieus persoon, maar misschien moet je deze basisstappen als een ritueel beschouwen, iets wat je automatisch doet, met de aandacht die ze verdienen. Respecteer en omarm volledig hoe afhankelijk je kunt zijn van de gear die je nodig hebt om die gave sporten te doen, maar gear dat tegelijkertijg je leven zal moeten redden als het mis gaat.
Want dan, en pas dan geef je het gevaar het respect dat het verdient. En laat dan de adrenaline komen, laat de “rush” over ons heen stromen; en zelfs dan kan er iets misgaan. Er zullen altijd risico’s zijn in wat we doen. Maar we zijn verplicht tegenover onszelf en onze dierbaren en mensen om ons heen, om de risico’s die we kunnen beïnvloeden tot een minimum te beperken.
Last but not least: ik ben buitengewoon opgelucht en blij dat dit incident zo goed is afgelopen. Complimenten aan de rust en kalmte die all betrokkenen hebben getoond, de crew van de hal, de held op sokken en ook de klimmer in kwestie, die ook kalm bleef toen hij zich realiseerde in welke situatie hij was aanbeland. Ook dat verdiend respect!
Dus veel plezier, blijf veilig.